خوزستان در محاصره دودخودسوزي تالاب مرزي هورالعظيم در عراق؛ فاجعه‌اي که از سال گذشته تاکنون دود آن به
خوزستان در محاصره دودخودسوزي تالاب مرزي هورالعظيم در عراق؛ فاجعه‌اي که از سال گذشته تاکنون دود آن به جان مردم خوزستان افتاده و سلامت پير و جوان و کودک را به خطر انداخته است.از اواخر سال گذشته تاکنون، آلودگي هواي ناشي از اين آتش‌سوزي، زندگي روزمره مردم اين استان خوزستان را سخت کرده به گونه‌اي که بارها اداره‌ها و مدرسه‌ها به تعطيلي کشيده شده است.ديروز هم مانند روزهاي گذشته، هوا در هويزه، اهواز، انديمشک و ديگر شهرهاي خوزستان خاکستري‌تر از روز قبل، آلوده‌تر، سنگين‌تر و دودي‌تر است.به نظر مي‌رسد که کلماتي مانند وضعيت «خطرناک»، «بسيار ناسالم» و «ناسالم» ديگر فقط «کلمه» هستند، نه وضعيتي که بيش از 4 ميليون نفر جمعيت خوزستان در آن دست و پا مي‌زنند و براي ساده‌ترين حق يک انسانٰ براي نفس کشيدن تقلا مي‌کنند.در شرايطي که عراق امکانات و تمايلي براي حل اين مشکل در خاک خود نداشته است و اجازه اقدام ايران که تحت تأثير اين بحران قرار دارد را نمي‌داد، پس از کش و قوس‌هاي فراوان ديپلماتيک و رايزني با طرف عراقي، سرانجام تابستان امسال مجوز مهار آتش در آن سوي مرز توسط ايران گرفته شد.3 مرداد امسال سيد محمدرضا موالي‌زاده استاندار خوزستان از ورود هواپيماي آب‌پاش به اهواز براي مهار آتش‌سوزي در هورالعظيم عراق، خبر داد و از فرداي همان روز آب‌پاشي در چند مرحله آغاز شد اما اين کار تنها براي دو روز انجام شد و بعد از آن ديگر خبري از هواپيماي آب‌پاش نبود.پس از چند روز، باز هم دود هورالعظيم آسمان خوزستان را خاکستري و نفس خوزستاني‌ها را تنگ کرد اما ديگر نه تنها اين راهکارهاي موقت هم براي نجات سلامت مردم انجام نمي‌شود بلکه به نظر مي‌رسد صداي اين مردم به گوش مسئولاني که سکوت اختيار کرده‌اند، هم نمي‌رسد.حتي اقدامات موقتي مانند پرواز کوتاه‌مدت هواپيماي آب‌پاش، نه تنها راه به جايي نبرده بلکه بر عمق بي‌توجهي به سلامت شهرونداني که حق تنفس هواي پاک دارند، افزوده است.بنا به آخرين آمار اعلام‌شده در روز 18 شهريور امسال ازسوي دکتر ميثم معزي معاون درمان دانشگاه علوم پزشکي جندي شاپور اهواز، «تنها در مدت دو روز، يک هزار و 400 نفر به دليل آلودگي هوا و با علائم قلبي و تنفسي به بيمارستان‌هاي خوزستان اعزام شدند.»همچنين بهمن ماه 1403 دکتر پژمان بختياري‌نيا، رئيس وقت مرکز بهداشت خوزستان گفت: «به طور متوسط در اهواز، سالانه 1000 مورد مرگ منتسب به آلودگي هوا رخ مي‌دهد که 20 درصد مرگ و ميرها در اهواز منتسب به آلودگي هوا با آلاينده با اندازه 2.5 ميکرون است.»حالا که روز به روز شرايط آلودگي هوا وخيم‌تر مي‌شود بايد بدانيم براي مواجهه با فاجعه زيست‌محيطي هورالعظيم، ديگر زماني براي اقدامات دم دستي و راهکارهاي گذرا وجود ندارد.به تازگي، محمدجواد اشرفي مديرکل حفاظت محيط‌زيست خوزستان در گفت‌وگو با خبرنگاران تنها راهکار حل مسأله آتش‌سوزي در بخش عراقي هورالعظيم را آبگيري و مرطوب شدن اين پهنه در صورت بارندگي يا رهاسازي آب ازسوي عراق دانست.بنا به گفته اشرفي «درحال حاضر امکان اقدام عملي ازسوي ايران براي بهبود اين وضعيت وجود ندارد و تا وقتي مسئولان عراق براي تامين حق‌آبه تالاب اقدام نکنند اين وضعيت ادامه خواهد داشت و براي رفع اين مسأله بايد منتظر کاهش دما و بارندگي باشيم.»وي در خصوص امکان شکايت ايران از طرف عراقي در مورد مشکلات زيست محيطي تصريح کرد: «درحال حاضر از طريق دستگاه ديپلماسي و مذاکره درحال پيگيري اين مسأله هستيم و با توجه به ميزان و شدت اثر دود بر کيفيت و سلامت مردم خوزستان به ويژه شهرهاي نيمه غربي، اگر نتوانيم به توافقي برسيم بايد دستگاه ديپلماسي از طريق مراجع قانوني بين‌المللي اين موضوع را پيگيري کند.»دکتر غلامرضا گودرزي عضو انجمن هواي پاک ايران هم در گفت‌وگويي با اشاره به تبعات آلودگي هوا گفت: «يکي از مهم‌ترين پيامدهاي بهداشتي و آثار سوء آتش‌سوزي تالاب‌ها، انتشار دود حاوي ذرات معلق است. در خوزستان به دليل وجود غبار محلي و فرامرزي؛ غلظت ذرات معلق، کيفيت هوا را به شدت تحت تأثير قرار داده است و با افزوده شدن دود ناشي از سوختن تالاب، ترکيب اين دو آلاينده شدت آلودگي هوا را دو چندان و خطرات آن را بغرنج و پيچيده‌تر مي‌کند.بنا به گفته وي «دود ناشي از آتش‌سوزي تالاب‌ها حاوي ذرات معلق 2.5 ميکرون، 10 ميکرون، مونواکسيدکربن و ترکيب‌هاي خطرناکي است که مي‌تواند آسم، برونشيت و بيماري‌هاي مزمن ريوي را تشديد کند.»وي بيان کرد: «انتشار آلاينده‌هاي ناشي از آتش‌سوزي تالاب به غلظت دود نيز بستگي دارد و انتشار دود با غلظت بالا ممکن است منجر به افزايش بار مراجعه‌هاي بيماري‌هاي تنفسي به مراکز بهداشتي شود. علاوه بر اين، ترکيب‌هاي همراه با اين دود مي‌توانند منجر به افزايش فشار خون و بروز بيماري‌هاي قلبي شوند.»اهواز- خبرنگار روزنامه جمهوري اسلامي
