نگاهي به برگزاري اجلاس هفته آينده صدها خاخام صهيونيست در باکو به دعوت علي اف
صدها خاخام صهيونيست از سراسر قاره اروپا هفته آينده به دعوت علي اف در جمهوري آذربايجان گردهم ميآيند تا درباره گسترش «پيمان ابراهيم» گفتوگو کنند. اين نخستين نشست ازايندست در يک کشور مسلمان خواهد بود. براساس اعلام رسانههاي يهودي و صهيونيستي، اين نشست از 4 تا 6 نوامبر (13 تا 15 آبان) در باکو برگزار ميشود و نمايندگاني از رژيم صهيونيستي نيز در آن حضور خواهند داشت.
منابع اسرائيلي نوشتند اين گردهمايي در کشور «شيعه سکولار» آذربايجان برگزار ميشود. آنها بدون آنکه هفتادوهفتمين سالگرد عمر جعلي رژيم صهيونيستي و جنايات صهيونيستها را به ياد آورند، نوشتهاند که روابط اسرائيل و آذربايجان از «پيوندهاي تاريخي چندصدساله» ميان «دو ملت» به يک شراکت راهبردي بيسابقه در بحبوحه آشفتگيهاي منطقهاي تبديل شده است.
سنديکاي اخبار يهوديان تأکيد کرد اين کنفرانس «به دعوت دولت آذربايجان» برگزار ميشود. اين گردهمايي به مناسبت هفتادمين سال تأسيس اين سازمان، به بررسي چالشها و فرصتهاي مهم معاصر خواهد پرداخت؛ از جمله گسترش پيمان ابراهيم به سمت عضويت آذربايجان، همچنين ترويج آزادي مذهب و مبارزه با يهودستيزي روبهافزايش در اروپا.
الهام علياف در اين نشست سهروزه سخنراني خواهد داشت. اين سازمان که اصليترين ائتلاف خاخامهاي صهيونيست در اروپا به شمار ميآيد، بيش از 700 خاخام از جوامع مختلف اروپايي را گردهم آورده است. اين نهاد در سال 1956 (1235ش) بنيانگذاري شد و مأموريت آن «دفاع از اسرائيل و يهوديان در اروپا» است.
مسائل مربوط به «آزادي مذهبي» و «وضعيت جوامع يهودي» محور اصلي کنفرانس خواهد بود. خاخام پينحاس گلدشميت، رئيس کنفرانس خاخامها گفت: «زندگي يهودي در آذربايجان تاريخي، آشکار و پرجنبوجوش است و به دوران تبعيد بابلي و امپراتوري پارس بازميگردد. سفر ما فرصتي بينظير براي ديدار با جامعه يهوديان آذربايجان و گفتوگو با دولت اين کشور است که بهطور گسترده بهعنوان دولتي سکولار، بردبار و فراگير شناخته ميشود.
اين نخستين بار است که چنين اجلاسي در يک کشور مسلمان و با هدف آشکار ترويج صهيونيسم برگزار ميشود؛ اقدامي که نه تنها در داخل جمهوري آذربايجان حساسيتبرانگيز خواهد بود، بلکه بيشک واکنش منفي امت اسلامي، حاميان فلسطين و ملتهاي آزاده جهان را نيز برخواهد انگيخت.
نشست قبلي اين اجلاس دوسالانه، به دليل عمليات «طوفان الاقصي» به تعويق افتاد و حالا با استقبال طرفين و نقشآفريني آمريکا، فرصتي براي اعلام همبستگي استراتژيک باکو با تلآويو فراهم شده است.
همکاري استراتژيک علياف و نتانياهو
باکو که بهعنوان شريک راهبردي اسرائيل در تأمين نفت و خريد تسليحات شناخته ميشود، اکنون به دنبال تثبيت جايگاه خود در منطقه بهعنوان دروازهاي براي نفوذ اسرائيل در قفقاز است.تحرکات اخير دولت علياف و کابينه نتانياهو ابعاد جديدي پيدا کرده و در قالب همکاريهاي نظامي- امنيتي و فروش نفت شکلگرفته است. به نظر ميرسد مفاهيمي مثل «همزيستي» تبديل به ابزاري براي تأمين منافع ژئوپليتيک شده است. اين اجلاس نهتنها يک گردهمايي مذهبي، بلکه يک نمايش ويژه سياسي است که دست «لابيهاي صهيونيستي» در باکو را بازتر ميکند؛ لابيهايي که سالهاست با هدف نفوذ نرم و جايگزيني هويت شيعي در آذربايجان فعاليت ميکنند.
آنطور که پيداست، سياستمداران آذربايجاني در اين ضيافت پرهزينه، آمادهاند روابط تاريخي خود با همسايگان را قرباني «شراکت استراتژيک» با نتانياهو کنند.در همين ارتباط مقامات جمهوري اسلامي تصريح کردند: «اين نخستين بار است که چنين خط شکني توسط حکومت آذربايجان انجام ميشود. به نظر ميرسد هدف اصلي اين اجلاس، گسترش توافق ابراهيم و کشاندن جمهوري آذربايجان و ديگر کشورهاي مسلمان آسياي مرکزي به آن باشد.»
اهداف چندگانه رژيم صهيونيستي از برگزاري اجلاس در باکو
1. گسترش توافق آبراهام و عاديسازي روابط با تلآويو
يکي از اهداف آشکار اين اجلاس، پيشبرد روند عاديسازي روابط رژيم صهيونيستي با کشورهاي مسلمان است. اين رژيم با استفاده از پوشش مذهبي و عنوان «اجلاس ديني»، تلاش ميکند تا پيوستن جمهوري آذربايجان و سپس ديگر کشورهاي آسياي مرکزي به توافق آبراهام را هموار سازد. انتخاب باکو به عنوان ميزبان، نشاندهنده آن است که رژيم اسرائيل به دنبال باز کردن جبههاي تازه در قفقاز جنوبي و آسياي مرکزي است تا حلقه محاصره سياسي و فرهنگي خود عليه ايران و محور مقاومت را تنگ کند.
2. نفوذ نرم فرهنگي و مذهبي
رژيم صهيونيستي از ديرباز در عرصه نفوذ نرم سرمايهگذاري کرده است. برگزاري چنين اجلاسي در يک کشور مسلمان، اقدامي براي مشروعيتبخشي به يهوديت صهيونيستي در قلب جهان اسلام است. تلآويو ميخواهد القا کند که حضور علني و رسمي نهادهاي مذهبي يهودي در يک کشور مسلمان نه تنها امري طبيعي، بلکه نشانهاي از تسامح ديني است. در واقع اين اجلاس، تلاشي براي تغيير گفتمان و عاديسازي حضور رژيم صهيونيستي در ذهنيت ملتهاي مسلمان است.
3. بهرهبرداري ژئوپليتيک از موقعيت جمهوري آذربايجان
آذربايجان به دليل موقعيت ژئوپليتيک خاص خود در همسايگي ايران، روسيه و ترکيه، براي رژيم صهيونيستي پايگاه ارزشمندي محسوب ميشود. رژيم صهيونيستي با گسترش روابط امنيتي و اطلاعاتي با باکو، بارها تلاش کرده از خاک آذربايجان براي فشار عليه ايران استفاده کند. برگزاري اجلاس خاخامها در باکو، وجهه جديدي از اين همکاري است که علاوه بر جنبههاي سياسي، بعد مذهبي و فرهنگي هم پيدا ميکند.
4. نمايش مشروعيت و جايگاه بينالمللي
رژيم صهيونيستي در پي جنايات غزه وبحرانهاي داخلي و بحران مشروعيتي، همواره به دنبال صحنههاي بينالمللي براي نمايش حضور خود بوده است. ميزباني يک کشور مسلمان از اجلاسي با مشارکت نمايندگان صهيونيست، به معناي شکستن تابوي حضور رژيم اسرائيل در جهان اسلام تلقي ميشود. تلآويو به آن به عنوان يک پيروزي تبليغاتي بزرگ مينگرد.
5. پيام به کشورهاي مسلمان آسياي مرکزي
با انتخاب باکو به عنوان ميزبان، رژيم صهيونيستي پيامي آشکار به ديگر کشورهاي مسلمان آسياي مرکزي نظير قزاقستان، ازبکستان و ترکمنستان ارسال ميکند؛ پيامي مبني بر اينکه راه عاديسازي باز بوده و باکو پيشگام آن است. اين پيام در حقيقت مقدمهاي براي گسترش دامنه نفوذ صهيونيسم از خليج فارس تا آسياي مرکزي است.
پيامدهاي مخرب اجلاس باکو براي منطقه و جهان اسلام
ميزباني اجلاس خاخامهاي صهيونيست در باکو بيش از هر چيز به هويت اسلامي و شيعي جمهوري آذربايجان لطمه وارد ميکند. مردمي که قرنها در سايه فرهنگ اسلامي و عشق به اهلبيت(ع) زيستهاند، اکنون با دولتي مواجهاند که آشکارا به سمت صهيونيسم تمايل پيدا ميکند. اين دوگانگي ميان باورهاي مردم و سياستهاي حکومت، زمينهساز شکاف اجتماعي و سياسي خواهد شد و اعتماد عمومي به حاکميت را به شدت تضعيف ميکند.
رژيم صهيونيستي با اين اجلاس در صدد است تا جاي پاي خود را در قفقاز جنوبي محکم کند. تلآويو پيشتر نيز از همکاريهاي اطلاعاتي و امنيتي با باکو براي رصد رقبا و دشمنان بهره ميبرد و اکنون با ورود به عرصه فرهنگي و مذهبي در صدد نمايش لايه تازهاي از نفوذ خود است. اين تحولات، توازن ژئوپليتيک منطقه را بر هم زده و جهان اسلام را در معرض تهديد جدي قرار ميدهد.
از نگاه ناظران، براي رژيم صهيونيستي، برگزاري چنين نشستي در کشوري مسلمان يک دستاورد تبليغاتي است. اين اقدام ميتواند به مرور زمان حضور علني صهيونيستها در جهان اسلام را امري طبيعي جلوه دهد و در نتيجه راه را براي فعاليتهاي مشابه در ساير کشورهاي مسلمان باز کند. اين روند خطرناک، ارزشهاي اسلامي را هدف گرفته و انسجام امت مسلمان را تضعيف خواهد کرد که سران کشورهاي اسلامي بايد به اين نکته مهم توجهي ويژه داشته باشند.
برگزاري اجلاس در باکو به معناي پشت کردن يک کشور مسلمان به آرمان فلسطين است. صهيونيستها با نمايش چنين صحنهاي در سطح جهاني ميکوشند نشان دهند که حتي ملتهاي مسلمان نيز مانعي براي پيشبرد اهداف آنان نيستند. اين همدستي جمهوري آذربايجان با رژيم صهيونيستي، مشروعيت مقاومت فلسطين را نشانه ميرود و تلاش ميکند حاميان فلسطين را در انزوا و فشار سياسي قرار دهد.
ازسوي ديگر، چنين اجلاسي ميتواند به ابزاري براي تفرقهافکني ميان کشورهاي اسلامي تبديل شود. اگر دولتها به دلايل سياسي سکوت کنند يا از کنار ماجرا بگذرند، درحاليکه ملتها و جريانهاي اسلامي آن را محکوم کنند، شکاف ميان حاکمان و مردم عميقتر خواهد شد. اين اختلاف، انسجام امت اسلامي را به خطر مياندازد و دست صهيونيسم را براي بهرهگيري از سياست «تفرقه بينداز و حکومت کن» باز ميگذارد.
اجلاس خاخامهاي صهيونيست در باکو اگر بدون واکنش جدي جهان اسلام برگزار شود، نقطه عطفي خطرناک در مسير عاديسازي حضور رژيم صهيونيستي در کشورهاي مسلمان خواهد بود. رژيم اسرائيل تلاش ميکند با اين اقدام، هم پايگاهي تازه در قفقاز جنوبي به دست آورد و هم از نظر فرهنگي و مذهبي خود را در دل جغرافياي اسلامي جا بيندازد. اين روند اگر مهار نشود، به سرعت به يک مقدمه و الگو براي ديگر کشورهاي آسياي مرکزي و حتي برخي دولتهاي عربي بدل خواهد شد و نفوذ نرم صهيونيسم را در سراسر منطقه گسترش خواهد داد.
سران باکو بايد به اين نکته توجه داشته باشند که جمهوري آذربايجان امروز تنها ميزبان يک نشست مذهبي نيست؛ بلکه به صحنه اجراي پروژهاي ضد اسلامي تبديل شده است که ميخواهد هم آرمان فلسطين را تضعيف کند و هم هويت امت اسلامي را نشانه بگيرد.
اين اجلاس يک هشدار آشکار است با اين مضمون که اگر مسلمانان سکوت کنند، صهيونيسم گامبهگام وارد خانههايشان خواهد شد. اکنون وقت آن است که ملتها و دولتهاي اسلامي صداي اعتراض خود را بلند کنند، وحدت را پاس بدارند و با بيداري در برابر اين حرکت ايستادگي کنند؛ چرا که آينده اسلام و عزت مسلمانان در گرو واکنش امروز آنان است.
منابع اسرائيلي اذعان ميکنند براي اسرائيل، روابط با آذربايجان- که مرزي 688 کيلومتري با ايران دارد- از اهميت راهبردي بالايي برخوردار است؛ هم بهعنوان مسيري براي عمليات شناسايي و هم به اين دليل که آذربايجان تقريباً نيمي از نفت اسرائيل را تأمين ميکند.
در مقابل، آذربايجان هم يکي از خريداران عمده تجهيزات نظامي اسرائيل است؛ تجهيزاتي که دست باکو را در جنگ قرهباغ پر کرد و جايگاه منطقهاي آذربايجان در دوران تغييرات ژئوپليتيک تقويت شد.
تلاش ترامپ براي پيوستن باکو به پيمان ابراهيم
در اسفندماه 1403 (مارس 2025)، استيو ويتکاف فرستاده ويژه ترامپ طي سفري به باکو، با الهام علياف ديدار کرد. علاوه بر اين، لايتاستون يکي از مشاوران ويتکاف در اواخر بهار همان سال، جلسهاي دوجانبه با علياف ترتيب داد تا درباره گسترش پيمان ابراهيم به آذربايجان و فراتر از آن گفتوگو کنند.
ماجرا از آذربايجان فراتر رفت و در حاشيه اين رايزنيها، مقامات آذربايجاني با همتايان خود در کشورهاي آسياي مرکزي، از جمله قزاقستان، ارتباط برقرار کردند تا سطح تمايل آنها را براي ورود به يک ساختار ديپلماتيک بزرگتر بر پايه پيمان ابراهيم بسنجند.
لابيهاي صهيونيستي در آذربايجان
يکي از محورهاي اصلي سياست رژيم صهيونيستي در قبال جمهوري آذربايجان، ايجاد و گسترش تشکيلات لابي صهيونيستي است. اين لابيها علاوه بر سازماندهي جامعه يهوديان ساکن آذربايجان، بهدنبال تقويت نفوذ سياسي، فرهنگي و اقتصادي اسرائيل در اين کشور و منطقه قفقازند.
بخشي از اهداف اين جريان رسمي و معمولي است، مثل هماهنگي ميان آذري - يهوديان ساکن فلسطين اشغالي، ايفاي نقش سفارت و نمايندگي رسمي آذربايجان در اسرائيل، ترويج همکاريهاي اقتصادي و فرهنگي و تبليغ چهرهاي مثبت از آذربايجان در جامعه صهيونيستي و برعکس.
اما در کنار اين اهداف رسمي، ابعاد پنهان لابيها اهميت بيشتري دارد؛ از جمله تلاش براي جايگزيني هويت قومي- ملي بهجاي باورهاي شيعي در آذربايجان، ايجاد نسل جديدي از نخبگان ترک- يهودي براي تصاحب مناصب کلان کشور و طراحي پروژههاي فرهنگي و پژوهشي مشترک که بهطور غيرمستقيم موجب نفوذ نرم اسرائيل ميشود.
همکاريهاي نظامي و اقتصادي گسترده با اسرائيل، بستر مناسبي براي رشد اين لابيها ايجاد کرده است. در واقع اسرائيل تلاش دارد با استفاده از ظرفيت جمعيت يهودي و ابزارهاي فرهنگي مانند جشنوارهها، دانشگاهها، مراکز تحقيقاتي و اجلاس مذکور جايگاهي پايدار در باکو به دست آورد.
بهاينترتيب، لابيهاي يهودي در آذربايجان را ميتوان حلقهاي کليدي از راهبرد اسرائيل براي مهار مسلمانان در قفقاز و تثبيت جايگاه رژيم صهيوني در مجاورت ايران دانست.
پوستاندازي مخرب باکو در منطقه
پذيرايي جمهوري آذربايجان از خاخامهاي صهيونيست و حضور نمايندگان اسرائيل در باکو، در کنار توافق سهجانبه آمريکا، آذربايجان و ارمنستان براي تحقق «کريدور ترامپ»، نشاندهنده تغييري جدي در رويکرد ژئوپليتيک و امنيتي باکو است. اين اقدامها حکايت از يک پوستاندازي آشکار دارد؛ دولت آذربايجان تلاش ميکند نقش خود را در معادلات منطقهاي بازتعريف کرده و از ظرفيتهاي بينالمللي براي تثبيت جايگاه خود بهره ببرد، حتي اگر اين به قيمت ايجاد حساسيت مذهبي و امنيتي در همسايگي ايران تمام شود.
از منظر امنيتي، ميزباني خاخامها و افزايش روابط مستقيم با اسرائيل ميتواند زمينه نفوذ اطلاعاتي، اقتصادي و حتي نظامي اسرائيل را در منطقه فراهم کند. اين نفوذ بالقوه، همراه با توافق کريدور ترامپ، نشان ميدهد باکو به دنبال توسعه شبکههاي ژئوپليتيک است که ميتواند تعادل امنيتي جنوب قفقاز را به هم بريزد.
کريدور ترامپ، با ايجاد مسيرهاي جديد ترانزيتي و پيوندهاي مستقيم با آمريکا و کشورهاي ثالث، احتمالاً قدرت مانور آذربايجان را افزايش داده و استقلال سياسي آن را در تصميمگيريهاي منطقهاي تقويت ميکند اما همزمان حساسيتهاي امنيتي ايران و روسيه را نيز برميانگيزد.
اين ترکيب اقدامات، از هماکنون تهديدات بالقوهاي را به بالفعل نزديک ميکند. باکو نشان ميدهد که ميتواند همزمان روابط اقتصادي و نظامي خود با غرب و اسرائيل را توسعه دهد و در عين حال از ظرفيتهاي منطقهاي براي تقويت جايگاه خود استفاده کند. بنابراين، هرگونه تحليل امنيتي نسبت به جنوب قفقاز بايد از همين منظر باشد.
رئيسجمهور آذربايجان درحالي هفته آينده ميزبان خاخامهاي يهودي خواهد بود که درحال حاضر نزديک 200 نفر از فعالان نهضتي و علما مبارز جمهوري آذربايجان با اتهامات ساختگي در زندانهاي دولت باکو به سر ميبرند.
آذربايجان سال هاست در کنار پهن کردن فرش قرمز براي صهيونيستها، فعاليتهاي شيعه گرايي را تهديد و خطروانمود کرده و شيعيان را در محدوديتهاي سخت قرار داده تا بتواند جاي پاي صهيونيستها و خاخامهاي يهودي را در باکو محکمترکند.در همين راستا آريه گوت، مستشار صهيونيست دولت جمهوري آذربايجان خواستار برخورد جدي مقامات امنيتي اين کشور با اقشار مؤمن مردم جمهوري آذربايجان که اين عنصر صهيونيست آنها را عاملان ايران در جمهوري آذربايجان توصيف کرد، شده بود.
ارتباط خاخام برجسته صهيونيست با الهام علي اف
جمهوري آذربايجان بزرگترين حامي رژيم صهيونيستي در ميان کشورهاي مسلمان است.در سايه تداوم گفتوگوها ميان ترکيه و رژيم صهيونيستي با ميانجيگري جمهوري آذربايجان، خبرگزاري رژيم صهيونيستي Ynetnews در گزارشي تحليلي با خاخام برجسته يهودي، مارک اشناير، گفتوگويي انجام داده است. مارک اشناير، خاخامي است که در آمريکا زندگي ميکند، روابط نزديکي با دولت آذربايجان دارد و بارها به باکو سفر کرده است.
اشناير در اين مصاحبه ميگويد: «اين نخستين بار نيست که رئيسجمهور آذربايجان، الهام علياف، در تلاشهاي صلحآميز رژيم صهيونيستي با کشورهاي مسلمان، بهويژه ترکيه، نقش ايفا ميکند.»
اين واقعيت که جمهوري آذربايجان ميزبان نخستين مذاکرات مستقيم ميان ترکيه و رژيم صهيونيستي بوده، براي مارک اشناير چندان شگفتانگيز نبوده است: «اين نخستين بار نيست. رئيسجمهور علياف در سال 2022 (1401ش) نيز نقش مرکزي در روند صلح ميان رژيم صهيونيستي و ترکيه ايفا کرده بود؛ روندي که شامل سفر رئيسجمهور رژيم صهيونيستي، اسحاق هرتزوگ، به آنکارا و ديدار با اردوغان بود و سپس در سپتامبر همان سال، نخستوزير وقت رژيم صهيونيستي، يائير لاپيد، در نيويورک با اردوغان ديدار کرد. يک سال بعد نيز، ديدار ديگري ميان اردوغان و نتانياهو در نيويورک برگزار شد.سه سال پيش، علياف در تضمين اين همزيستي نقش کليدي داشت و من باور دارم که اکنون نيز همان نقش را ايفا خواهد کرد. در ميان 57 کشور مسلمان، آذربايجان بزرگترين حامي رژيم صهيونيستي است. تعهد علياف به اسرائيل واقعي است. روابط او با دولت و ملت يهود صميمي و صادقانه است. پيشبيني من اين است که علياف در چارچوب گسترش توافقنامههاي ابراهيم، نقش پلي ميان رژيم صهيونيستي و جهان اسلام را ايفا خواهد کرد.»
شايان ذکر است مارک اشناير، خاخام کنيسه همپتون و مشاور چند پادشاهي خليج فارس است. او بنيانگذار و رئيس بنياد درک متقابل اديان يهودي و مسلمان است و طي دو دهه اخير، در کشورهاي عربستان، عمان، بحرين، قطر و امارات با استقبال گرم روبهرو شده است. نشريه Newsweek او را از جمله 50 خاخام بانفوذ ايالات متحده معرفي کرده است. الهام علياف در اوايل ماه مه 2024 (1403ش) در باکو، از ترجمه و انتشار کتاب معروف «فرزندان ابراهيم» نوشته مارک اشناير به زبان آذربايجاني که توسط کميته دولتي امور ديني انجام شده، تجليل کرد.
اين مسائل نشان ميدهد که برگزاري کنفرانس خاخامهاي صهيونيست در باکو يک رويداد صرفاً مذهبي نيست، بلکه ابعاد عميق سياسي و ژئوپليتيکي دارد. جمهوري آذربايجانبه وضوح درحال تقويت روابط استراتژيک خود با اسرائيل است و اين روابط را در راستاي منافع ملي و منطقهاي خود تعريف ميکند! اين نزديکي با اسرائيل، با وجود اعتراضات به اقدامات اين رژيم و همچنين نارضاييهاي داخلي ميتواند تبعاتي براي حاکمان باکو داشته باشد.
*ميزباني باکو از اجلاس خاخامهاي يهودي، تلاشي آشکار براي گسترش توافق آبراهيم و عاديسازي حضور رژيم صهيونيستي در جهان اسلام است؛ اقدامي ضداسلامي که پيامدهاي خطرناک منطقهاي به همراه دارد
*اين نخستين بار است که چنين اجلاسي در يک کشور مسلمان و با هدف آشکار ترويج صهيونيسم برگزار ميشود؛ اقدامي که نه تنها در داخل جمهوري آذربايجان حساسيتبرانگيز خواهد بود، بلکه بيشک واکنش منفي امت اسلامي، حاميان فلسطين و ملتهاي آزاده جهان را نيز برخواهد انگيخت
*ميزباني اجلاس خاخامهاي صهيونيست در باکو بيش از هر چيز به هويت اسلامي و شيعي جمهوري آذربايجان لطمه وارد ميکند. مردمي که قرنها در سايه فرهنگ اسلامي و عشق به اهلبيت(ع) زيستهاند، اکنون با دولتي مواجهاند که آشکارا به سمت صهيونيسم تمايل پيدا ميکند. اين دوگانگي ميان باورهاي مردم و سياستهاي حکومت، زمينهساز شکاف اجتماعي و سياسي خواهد شد و اعتماد عمومي به حاکميت را به شدت تضعيف ميکند
*برگزاري اجلاس در باکو به معناي پشت کردن يک کشور مسلمان به آرمان فلسطين است. صهيونيستها با نمايش چنين صحنهاي در سطح جهاني ميکوشند نشان دهند که حتي ملتهاي مسلمان نيز مانعي براي پيشبرد اهداف آنان نيستند
*پذيرايي جمهوري آذربايجان از خاخامهاي صهيونيست و حضور نمايندگان اسرائيل در باکو، در کنار توافق سهجانبه آمريکا، آذربايجان و ارمنستان براي تحقق «کريدور ترامپ»، نشاندهنده تغييري جدي در رويکرد ژئوپليتيک و امنيتي باکو است. اين اقدامها حکايت از يک پوستاندازي آشکار دارد؛ دولت آذربايجان تلاش ميکند نقش خود را در معادلات منطقهاي بازتعريف کرده و از ظرفيتهاي بينالمللي براي تثبيت جايگاه خود بهره ببرد، حتي اگر اين به قيمت ايجاد حساسيت مذهبي و امنيتي در همسايگي ايران تمام شود
*از منظر امنيتي، ميزباني خاخامها و افزايش روابط مستقيم با اسرائيل ميتواند زمينه نفوذ اطلاعاتي، اقتصادي و حتي نظامي اسرائيل را در منطقه فراهم کند. اين نفوذ بالقوه، همراه با توافق کريدور ترامپ، نشان ميدهد باکو به دنبال توسعه شبکههاي ژئوپليتيک است که ميتواند تعادل امنيتي جنوب قفقاز را به هم بريزد