يک کارشناس اقتصادي:تورم کنترل شود، مردم سراغ دلار و طلا نمي‌روندوظيفه بانک مرکزي، کنترل تورم است نه پيش‌فروش سکهدر پي افزايش نوسانات قيمت در بازارهاي ارز و طلا و افزايش تقاضاي خريد ازسوي مردم، بانک مرکزي پيش‌فروش سکه را در پيش گرفته که کارشناسان در اين زمينه نظرات مختلفي دارند؛ به عقيده يک کارشناس اقتصادي، پيش‌فروش و فروش سکه وظيقه ذاتي بانک‌هاي مرکزي نيست و رسالت آنها حفظ ارزش پول ملي و مهار تورم است اما امروز موضوع اصلي در اقتصاد ايران، وجود تورم است که باعث مي‌شود مردم براي حفظ ارزش دارايي‌هاي خود به بازار طلا و ارز روي آورند.به گزارش ايسنا، طي هفته‌هاي اخير بازار ارز و طلا به علت افزايش ريسک‌هاي سياسي بين‌المللي و همچنين فشار ناشي از انتظارات تورمي، وضعيت نوساني و افزايشي را تجربه مي‌کند و همين موضوع باعث شده خريدها در بازار به ويژه بازار سفته بازي و معاملات در بازار آزاد به صورت هيجاني باشد.يکي ديگر از عواملي که در افزايش قيمت طلا و متعاقب آن افزايش قيمت ارز در بازار آزاد اثرگذار بوده به افزايش جهاني انس طلا مربوط است؛ به طوري که قيمت جهاني انس طلا از مرز 3724 دلار عبور کرده که بالاترين نرخ طلا طي سال‌هاي اخير در بازار جهاني است و در طرف ديگر دلار در بازار آزاد نيز در محدوده 105 هزار تومان قرار دارد.البته افزايش قيمت انس طلا در بازار جهاني را مي‌توان ناشي از عوامال متعددي از جمله، بالارفتن ريسک‌هاي ژئوپليتيکي در سطح جهاني، کاهش نرخ بهره ازسوي فدرال رزور، تداوم تنش‌هاي نظامي در جهان از جمله ادامه جنگ اوکراين و غزه و همچنين افزايش خريد طلا ازسوي بانک‌هاي مرکزي در کشورهاي جهان، دانست.در ايران نيز، علاوه بر عوامل جهاني فوق که به صورت خارجي بر بازار ارز و طلا اثر گذار است، مسائلي مانند بازگشت تحريم‌هاي سازمان ملل و فعال شدن مکانيزم ماشه ازسوي اروپا بر انتظارات تورمي دامن زده و همين موضوع نيز در ادامه مؤلفه‌هاي فوق در جهش قيمت‌ها اثر خود را بر جاي گذاشته است. در اين ميان طي يک سال اخير، بانک مرکزي با هدف کاهش جهش نرخ طلا و پاسخگويي به تقاضاها اقدام به چند مرحله پيش فروش سکه طلا کرد که البته در ميان تحليلگران اقتصادي با دو واکنش منفي و مثبت روبرو بوده است.براي مثال برخي اعتقاد دارند اين اقدام باعث کاهش فشار بر بازار آزاد و پاسخگويي به تقاضاها مي‌شود و از افزايش جهت و هيجاني قيمت طلا جلوگيري مي‌کند و در نهايت تا حدودي به تعادلي شدن قيمت‌ها نيز کمک مي‌کند و علاوه بر آن مردم مي‌توانند با قيمتي کمتر از بازار آزاد در بخش طلا سرمايه‌گذاري کنند و حتي به گفته رئيس کل بانک مرکزي پيش فروش سکه نه با هدف فروش طلا، بلکه براي ارسال علامت به جامعه انجام شده و اين سياست تا زماني که مردم متقاضي باشند ادامه خواهد داشت.با اين حال در طرف ديگر، برخي از کارشناسان اقتصادي معتقدند اقدام بانک مرکزي براي پيش فروش سکه، جريان نقدينگي را از بخش‌هاي مولد دور و به خانه‌ها و بخش‌هاي غيرمولد منتقل مي‌کند که همين موضوع شايد در کوتاه مدت مشهود نباشد اما در بلند مدت ممکن است بر کاهش رشد اقتصادي اثرگذار باشد.در اين رابطه، آلبرت بغرزيان، اقتصاددان با اشاره به عوامل و دلايل تمايل مردم براي خريد طلا و ارز و سرمايه‌گذاري در اين بخش مي‌گويد در ابتدا بايد اين موضوع را در بعد خانوار و جامعه بررسي کنيم. هر فردي به عنوان سرپرست خانوار، مسئول کيفيت زندگي خانواده خود است و تلاش مي‌کند درآمد خود را تا حد ممکن در شرايط اقتصادي حفظ کند و از ارزش خريد دارايي خود محافظت کند و روي آوردن آنها به بازار طلا و ارز در شرايط امروز اقتصاد کشور، امري منطقي است.وي افزود: براين اساس، مردم تلاش مي‌کنند خود را در برابر تورم موجود و تورم پيش رو، محافظت کنند و اينکه بانک مرکزي با اين کار منابع را به سمت سوداگري و محل غيرمولد سوق دهد يا خير موضوع ديگري است؛ افراد و مردم مسئول اين موضوع نيستند و هر کس تلاش مي‌کند از کاهش ارزش سرمايه و دارايي خود تا حد ممکن جلوگيري کند.اين کارشناس اقتصادي گفت: در طرف ديگر هيجانات و انتظارات تورمي بر افزايش قيمت‌ها و کاهش ارزش پول ملي دامن مي‌زند و اين موضوع باعث مي‌شود افراد سعي کنند براي حفظ ارزش دارايي خود به بازارهايي که افت ارزش ندارند، روي آورند.بغزيان گفت: در طرف ديگر نبايد انتظار داشت مردم وظيفه‌اي براي حرکت نقدينگي و سرمايه خود به بخش مولد داشته باشند چراکه اين موضوع رسالت دولت‌ها و بانک‌هاي مرکزي است تا به نحوي سياستگذاري و برنامه‌ريزي شود که جريان نقدينگي به بخش مولد حرکت و توليد افزايش پيدا کند.وي در ادامه تصريح کرد: امروز موضوع اصلي وجود تورم است و همين موضوع باعث مي‌شود سرمايه‌ها در محل‌هايي مانند طلا و ارز سرمايه‌گذاري شود. شرايط تورم باعث شده اجاره خانه‌ها افزايشي و قيمت محصولات و کالاها با افزايش روبرو شود و در اين شرايط مردم به هر ميزاني که پس انداز داشته باشند، تلاش مي‌کنند تا از کاهش ارزش آن جلوگيري کنند.اين کارشناس اقتصادي گفت: البته اين اقدام بانک مرکزي از يک جهت مي‌تواند صحيح و مناسب باشد، چراکه از طرفي فشار تقاضاها بر بازار را تا حدودي کاهش داده و در شرايطي که کشور با چالش تحريم مواجهه و در واردات ارز به ويژه دلار با محدوديت روبرو است، اقدام به واردات طلا کرده و درآمدهاي خود را با منابع طلا تامين کرده است.بغزيان گفت: همچنين، اين اقدام باعث مي‌شود نقدينگي نيز به بانک مرکزي و متعاقب آن به بانک‌ها وارد شود و در مقابل نيز توان تامين مالي ازسوي شبکه بانکي بيشتر شود. وي گفت: با اين حال، اين يک واقعيت است که وظيفه بانک‌هاي مرکزي فروش طلا و سکه نيست و بانک‌هاي مرکزي رسالتي مانند حفظ ارزش پول ملي و تورم را بر عهده دارند. اما در اين شرايط مجبور مي‌شود به بازار طلا تزريق کند تا بتواند تا حدودي از فشار هيجاني به بازار آزاد کاسته شود.
