*محمود فاضلي
ديپلمات سابق و تحليلگر امور بين الملل
در ايتاليا، اخراج يک خبرنگار (AgenziaNova) پس از طرح پرسشي درباره مسئوليت اسرائيل در پرداخت هزينههاي بازسازي غزه، به جنجالي رسانه‌اي و سياسي تبديل شده است. دو گزارش جديد از روزنامه Il Fatto Quotidiano جزئيات اين ماجرا را فاش کرده که همين امر در مرکز توجه محافل روزنامه‌نگاري و سياسي ايتاليا قرار گرفته است.
گابريله نونتسياتي (Gabriele Nunziati) خبرنگار ايتاليايي، ده روز پس از مطرح کردن پرسش فوق از «پائولا پينه‌يو» سخنگوي کميسيون اروپا، از خبرگزاري محل کارش اخراج شد. پرسش او اين بود: «اگر روسيه بايد هزينه بازسازي اوکراين را بپردازد، آيا اسرائيل هم بايد همين کار را براي غزه انجام دهد؟»
در واکنش به اين موضوع، «فرانچسکو سِويتا»، سخنگوي خبرگزاري نوفا، مدعي شد «آنچه نقل شده تنها بخشي از واقعيت است. گابريله نونتسياتي، يکي از همکاران ما، سؤالي از سخنگوي کميسيون اروپا مطرح کرد که از نظر فني اشتباه بود. بدتر از آن، ويدئوي مربوط به اين پرسش در کانال‌هاي تلگرامي ملي‌گرايان روسي و رسانه‌هاي وابسته به جريان اسلام سياسي با هدفي ضد‌اروپايي بازنشر شد و موجب شرمساري خبرگزاري گرديد؛ نهادي که همواره نسبت به استقلال و بي‌طرفي در انتقال اطلاعات بسيار حساس است. روسيه به کشوري مستقل حمله کرده، درحالي که اسرائيل در پاسخ به يک حمله اقدام کرده است. در چنين شرايطي، طبيعي است که رابطه اعتماد با اين همکار پايان يابد».
به گزارش سايت Fanpage.it، اين پرسش در 13 اکتبر مطرح شده بود، اما پاسخي درخور دريافت نکرد: «سؤال شما بسيار جالب است، اما درحال حاضر ترجيح مي‌دهم درباره‌اش اظهار نظر نکنم». در 27 اکتبر، نونتسياتي نامه‌اي مبني بر قطع همکاري دريافت کرد. او در گفت‌وگو با Fanpage گفت: «بعد از آن سؤال، چند تماس از مديرانم داشتم، لحن شان بسيار تند بود. سپس نامه قطع همکاري برايم ارسال شد».
در واکنش به اين ماجرا، نماينده جنبش پنج‌ستاره M5S)) آنا لائورا اوريکو (Anna Laura Orrico) نيز اظهار داشت: «اگر ماجرا صحت داشته باشد، بسيار شرم‌آور است که يک نهاد رسانه‌اي دست به چنين اقدامي زده باشد. ما همبستگي کامل خود را با نونتسياتي اعلام مي‌کنيم و در کنار همه صداهايي مي‌ايستيم که خواهان حقيقت، شفافيت و احترام به آزادي مطبوعات هستند».
روايت خبرنگار ايتاليايي اخراج‌شده از AgenziaNov چنين است «اين‌گونه مرا به‌خاطر پرسشي درباره اسرائيل اخراج کردند. به من گفته شد که پرسشم خوشايند نبوده و از نظر فني اشتباه مطرح شده است». اين خبرنگار، پس از تصميم خبرگزاري ياد شده مبني بر قطع همکاري، در گفت‌وگويي ماجرا را شرح داده و افزود: «در کشور ما آزادي مطبوعات به‌طور مداوم درحال فرسايش است».
شوراي ملي انجمن صنفي روزنامه‌نگاران ايتاليا اعلام کرد: «هيچ‌کس نبايد صرفاً به‌خاطر طرح يک سؤال از کار برکنار شود. شورا از شنيدن ماجرايي که همکار ما، گابريله نونتسياتي، ناخواسته در مرکز آن قرار گرفته، عميقاً متأسف است. وظيفه روزنامه‌نگار، فارغ از ملاحظات قراردادي، طرح پرسش‌هايي است که ممکن است ناخوشايند يا حساس باشند. ما خواستار بازگرداندن سريع همکارمان به جايگاه حرفه‌اي‌اش شد».
حمايت مردم ايتاليا از فلسطين طي دو سال گذشته به طرق مختلف ادامه داشت. چندي پيش ايتاليا شاهد موجي بسيار گسترده از اعتراضات و اعتصاب‌هاي سراسري در حمايت از فلسطين و «ناوگان جهاني صمود» بود. اتحاديه‌هاي کارگري چندي پيش با شعار «بياييد همه چيز را متوقف کنيم»، سراسر ايتاليا را به تعطيلي کشاندند. آن طور که گزارش شده، در اين اعتصاب و تظاهرات سراسري بيش از 2 ميليون نفر حضور داشتند. در پي اين اعتصاب که در بيش از 80 شهر ايتاليا برگزار شد، خدمات حمل‌ونقل عمومي، مدارس و دانشگاه‌ها تعطيل شدند و بنادر در شهرهايي چون ليورنو، جنوا، سالِرنو و ناپل، با اختلال مواجه شدند. به موازات آن، معترضان در شهرهاي بزرگ مانند رم، ميلان، بولونيا و ناپولي با تجمعات گسترده به خيابان‌ها آمدند، پرچم فلسطين را برافراشته و خواستار تحريم اسرائيل و توقف فوري نسل‌کشي مردم غزه شدند. اين رويداد، اوجِ يک جنبش وسيع‌تر بود که سه هفته قبل از آن، ايتاليا را لرزانده بود. اخيرا اتحاديه‌هاي کارگري يک ميليون نفر را در اعتصاب سراسري در اين کشور در همبستگي با مردم فلسطين متحد کردند. در برخي بنادر ايتاليا، کارگران از تخليه کشتي‌هاي مرتبط با اسرائيل امتناع کرده يا موانعي ايجاد کرده‌اند تا انتقال محموله‌هاي نظامي يا تجاري به مقصد اسرائيل متوقف شود. در سطح رسانه‌اي و بين‌المللي، اين اعتصاب و اعتراض سراسري، بازتاب وسيعي داشت و همبستگي اتحاديه‌هاي کارگري را در سرتاسر اروپا با موضوع فلسطين و ضديت با اسرائيل تقويت کرد. حرکت همبستگي ايتاليا يکي از بزرگ‌ترين موج‌هاي اعتراضي در اروپا در سال 2025 محسوب مي‌شود که مي‌تواند نقطه عطفي در فشار اجتماعي بر دولت‌هاي اروپايي در مسئله فلسطين باشد.
در ماه اکتبر نيز بيش از 2 ميليون کارگر و جوان در ايتاليا در يک اعتصاب عمومي تاريخي در حمايت از فلسطين به خيابان‌ها آمدند. اين تظاهرات، بزرگ‌ترين حرکت اعتراضي از اين نوع در تاريخ ايتاليا بود. تظاهرات با شعار «بياييد همه چيز را متوقف کنيم»، در بيش از 80 شهر برگزار شد. اعتصاب 24 ساعته توسط بزرگ‌ترين اتحاديه کارگري ايتاليا، کنفدراسيون عمومي کار ايتاليا (CGIL)، همراه با اتحاديه کارگري (USB)در واکنش به توقيف غيرقانوني ناوگان جهاني صمود توسط اسرائيل فراخوان داده شده بود. کنفدراسيون عمومي کار ايتاليا (CGIL) اعلام کرد که اين اعتصاب «در دفاع از ناوگان صمود» و «براي توقف نسل‌کشي» انجام مي‌شود.
توانايي ايتاليا در بسيج حول مسئله فلسطين، پيش از هر چيز حاصل سال‌ها سازمان‌دهي پايدار مردمي و فعاليت راهبردي اتحاديه‌هاي کارگري است. سازمان‌هاي همبستگي با فلسطين مانند جوانان فلسطيني ايتاليا (GPI)، انجمن فلسطينيان ايتاليا (API) و اتحاديه دموکراتيک عربي – فلسطيني (UDAP)، در کنار گروه‌هاي دانشجويي، جنبش‌هاي اجتماعي و جوامع عرب و مسلمان ايتاليا، بيش از دو سال را صرف ايجاد شبکه‌هاي قدرتمند سراسري کرده‌اند که به‌طور تنگاتنگ با اتحاديه‌گرايي مبارزاتي درهم‌تنيده‌اند.
اين موضوع با ساختار چندگانه و سياسي شده اتحاديه‌اي در ايتاليا تقويت شد. فراتر از اتحاديه کارگري (USB) کميته‌هاي مردمي (COBAS) سنت سازمان‌دهي مردمي و متعارض را حفظ کرده‌اند؛ سنتي که ابتکار عمل را به سطح پاييني اتحاديه‌ها مي‌سپارد و از مذاکره‌هاي سلسله‌مراتبي فاصله مي‌گيرد. اين اتحاديه‌ها با دورزدن ساختارهاي بوروکراتيک و ميانجي‌گري شده دولتي، فشارهايي بر اتحاديه‌هاي سنتي و نهادينه‌شده مانند کنفدراسيون عمومي کار ايتاليا (CGIL) کنفدراسيون اتحاديه‌هاي کارگري ايتاليا (CISL) و اتحاديه کار ايتاليا (UIL) وارد کردند تا در مورد مسئله فلسطين موضع‌گيري کرده و مواضع خود را بازنگري کنند.
